Hoe de snaren-niveau te meten en aan te passen op een gitaar

Het meten van de snaar-actie

De hoogte van de snaren vanaf de hals staat bekend als de ‘snaar-actie’. Deze bepaalt mede hoe de gitaar aanvoelt tijdens het spelen. Sommige gitaristen geven de voorkeur aan lage snaar-actie, terwijl anderen liever een hogere snaar-actie hebben zodat ze de snaren harder kunnen aanslaan. Het is persoonlijke voorkeur en hangt ook af van het genre muziek dat je speelt. Bij snel spelen kies je misschien liever voor lage snaar-actie. Als je niet tevreden bent met de manier waarop je gitaar nu speelt, kun je proberen de snaar-actie aan te passen.

Het meten van de snaar-actie

Je kunt de snaar-actie meten met behulp van een liniaal of een speciale snaarhoogte meter zoals de Warwick Rock n ‘Ruler Snaarhoogte Meter. Meet de hoogte van de snaren bij de 12e fret tot aan de onderkant van de dikste snaar. Pas vervolgens de hoogte van de brug of het zadeltje aan. Zorg ervoor dat de dikste snaar ongeveer 1,5 tot 2 mm boven de fret zit en de dunste snaar 1,0 tot 1,5 mm boven de fret (bij een elektrische gitaar).

De hoogte van de snaren moet ergens tussen deze twee waarden liggen. Daarna kun je de hoogte nog finetunen naar jouw wensen. Bekijk de onderstaande tabel voor de juiste waarden voor jouw instrument.

Referentietabel snaar-actie per instrument:

6e snaar: 1,5 – 2,0 mm
1e snaar: 1,0 – 1,5 mm
Elektrische gitaar: 1,5 – 2,0 mm (6e snaar) en 1,0 – 1,5 mm (1e snaar)
Akoestische gitaar: 2,0 – 2,5mm (6e snaar) en 1,5 – 2,0mm (1e snaar)
Basgitaar: 2,0 – 3,0mm (6e snaar) en 1,5 – 2,5mm (1e snaar)

Het afstellen van de snaar-actie

Het verhogen of verlagen van de snaar-actie is niet zo moeilijk als je zou denken. De makkelijkste manier om de actie op een elektrische gitaar aan te passen, is door de brug te verhogen of te verlagen. Dit kun je doen door aan de stelschroeven te draaien. Je kunt ook de hoogte van de individuele zadeltjes aanpassen.

Waar je rekening mee moet houden

Bij het aanpassen van de snaar-actie moet je ook rekening houden met de kromming (radius) van de gitaarhals. Als de hals een kleine radius heeft, moeten de zadeltjes in het midden meer worden verhoogd om een consistente actie over alle snaren te behouden. Een Gibson-stijl ‘Tune-O-Matic’-brug is ontworpen met een radius die past bij de hals. Een Fender-stijl brug met individuele stelschroeven voor de zadelhoogte is echter niet ontworpen met dezelfde radius als de toets. De meeste gitaren die niet van Fender of Gibson zijn, hebben bruggen die zijn gebouwd volgens een van deze standaarden.

Je kunt er ook rekening mee houden dat de snaar-actie anders kan zijn op een akoestische gitaar. Als je twijfelt, kun je het laten controleren door een ervaren gitaarreparateur of gitaarbouwer. De actie op een akoestische gitaar kan worden aangepast door de brug te verwijderen en de onderkant van de brug te schuren of een opvulstuk onder de brug te bevestigen om deze te verhogen. Mogelijk moet je ook verdere aanpassingen doen aan de brug zelf of aan de topkam.

Controleer de afstelling van de halspen

Als je problemen ondervindt met de snaar-actie, kan dit worden veroorzaakt door een niet goed afgestelde halspen. Een verkeerd afgestelde halspen kan ook andere problemen veroorzaken, zoals ‘fret buzz’ of een kromgetrokken hals. Als je twijfelt over het afstellen van je halspen, laat dit dan over aan een professionele gitaarreparateur. Begin hier niet mee als je niet zeker weet wat je doet. Het verkeerd draaien aan de halspen kan onherstelbare schade aan je gitaar veroorzaken.

Bekijk hier halspen schroevendraaiers.

Lees ook onze post met 10 tips voor beginners